شاخصه‌های برتری رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) بر پیامبران(علیهم السلام) 

شاخصه‌های برتری رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) بر پیامبران(علیهم السلام) 

بشارت حضرت مسیح

۱٫ خدای سبحان از زبان حضرت عیسی (علیه السلام) می‏فرماید: (ومبشراً برسولٍ یأتی من بعدی اسمه أحمد): به شما بشارت می‏دهم وجود پیامبری پس از خود را که نام [مبارک] او احمد(صلی الله علیه و آله و سلم) است

برتری  کمال علمی رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم)

۲٫ خداوند می‏فرماید: همه انبیا حقّ آوردند ولی کتب انبیای گذشته، زیر هیمنه و سیطره ونفوذ قرآن کریم حفظ می‏شود؛ وقتی خدا قرآن را مُهَیْمن برکتب انبیای پیشین قرار داده، چون کمال علمی‏هر پیامبری در کتاب آسمانی او و کمال علمی‏پیغمبر خاتم نیز در قرآن ظهور می‏کند، پس ره‏آورد رسول خدا بالاتر از کتب انبیای پیشین است. هر پیغمبری امتش را به محتوای کتابش دعوت می‏کند و عصاره دعوت پیامبر خاتم‏که خود واجد معارف قرآن است،نیز هدایت به مضامین بلند قرآن کریم است.

خاتمیّت رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم)

۳٫ از مزایای رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) خاتمیّت اوست، قرآن کریم در این مورد می‏فرماید: (ما کان محمد أبا أحد من رجالکم و لکن رسول‏الله و خاتم النبیین)

گذشته از این، شواهد دیگری نیز دلالت قطعی بر خاتمیت رسول‏الله (صلی الله علیه و آله و سلم) دارد که صحیفه نبوت پیامبران به وسیله آن حضرت، به پایان رسید.

عبودیت رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم)

۴٫ خدای سبحان در باره رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرموده است: (و أن إلی ربک المنتهی)[۱] (همراه با الف ولام) خدا، رب العالمین است ولی بعضی از انسانها تحت تدبیر اسمای جزئیّه حقّند، مثلاً بعضی درحقیقت،عبدالرزّاق،عبدالباسط،عبدالقابض، عبدالکریم، یا عبدالجلیل هستند اما پیامبر اسلام «عبدُه» است و پروردگاری مدبّر و مربّی شخصی وی است که نهایی ترین مرتبه را داراست، و در قوس صعود، مقامی‏برتر از مقام مربوبیّت شخص رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) نیست، و آن حضرت (صلی الله علیه و آله و سلم) منتسب به عالیترین اسم از اسمای حسنای خدای سبحان است.

جز وحی نمی‏گوید

۵٫ خصیصه دیگری که خدای سبحان، برای معرفی پیامبرش ذکر می‏کند این است که می‏فرماید: او حاملی است که کلام و سکوتش مظهر کلام و سکوت خداست، هر چه می‏گوید وحی است، و هر آنچه با وحی دریافت نموده به مردم ابلاغ می‏کند، نه از وحی می‏کاهد و نه غیر از وحی چیزی می‏گوید: (وما ینطق عن الهوی  إن هو إلّا وحی یوحی)[۲] آنچه را که به عنوان سنت و سیرت و گفتار دینی از او می‏شنوید، وحی است

شاخصه‌های برتری رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) بر پیامبران(علیهم السلام) 

قرآن ممثل

۶٫ از برجسته ترین مزایای علمی‏رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) آن است که خدای سبحان قرآن را به‏او آموخته و حقیقت آن را در قلب مطهر او القا کرده، پس زمانی می‏توانیم سیره علمی‏رسول گرامی‏را ارزیابی کنیم که حقیقت قرآن را بشناسیم، چون قبلاً بیان شد که هر پیامبری به اندازه کتابش مردم را به حقّ دعوت می‏کند و هر آنچه به عنوان آیه تدوینی کتاب اوست در وجود مبارک آن پیامبر، به عنوان آیه تکوینی و وجود عینی متحقّق است.

تجلیل در خطاب

۷٫ خدای سبحان، از نظر ادب محاوره، حرمتی خاصّ برای خاتم انبیا قایل است که برای انبیای پیشین قایل نبوده، انبیای گذشته را با نام مخصوص آنها خطاب می‏کند، امّا هرگز نام مبارک پیغمبر اسلام را به عنوان یا محمّد (صلی الله علیه و آله و سلم) نمی‏برد بلکه همیشه از او با تعبیرات تجلیل آمیز مانند: (یا أیّها النبی)! (یا أیّها الرسول)! یاد می‏کند و اگر احیاناً خطاب (یا أیّها المزّمّل) و (یا أیّها المدّثّر) هست، ناظر بر نکته لطیف تاریخی‏است.

مثلاً در باره آدم ابوالبشر می‏فرماید: (یا ادم اسکن أنت و زوجک الجنّه) و در باره موسی: (یا موسی أقبل و لاتخف)

عظمت در اخلاق

۸٫ خداوند پیامبر خود را به عظمت اخلاقی می‏ستاید: (و إنک لعلی خلقٍ عظیمٍ)[۲] با جمله اسمیه و تأکید، می‏فرماید: تو دارای اخلاق عظیمی هستی، وقتی خدای سبحان از چیزی به عظمت یاد کند، معلوم می‏شود که از عظمت فوق العاده‏ای برخوردار است چون او هرچیزی را به عظمت نمی‏ستایدامّا وقتی از خُلق رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) نام می‏برد می‏فرماید:ای پیامبر تو واجد همه ملکات نفسانی در حدّ اعلا هستی!

دو ویژگی خاص

۹٫ خداوند پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) را شخصیتی جهانی دانسته و در باره قلمرو رسالت او می‏فرماید: ما تو را برای جهانیان فرستادیم امّا بر مؤمنان منّت نهادیم. این دو نکته در باره قرآن کنار هم آمده است که قرآن کتابی جهانی است: (شهر رمضان الذی اُنزل فیه القرآن هدی للنّاس و بیناتٍ من الهدی و الفرقان)[۱] لیکن تنها اهل‏تقوا از آن طرفی می‏بندند: (ذلک الکتاب لا ریب فیه هدی للمتّقین)[۲] این کتاب برای همه آمده، ولی عده‏ای به عمد خود را از آن محروم کرده‏اند، کتابی جهانی است ولی اهل‏تقوا و فضیلت از آن بهره می‏گیرند.

در باره رسول خدا نیز این دو تعبیر را دارد، از طرفی می‏فرماید: تو پیامبری جهانی هستی: (وما أرسلناک إلا کافهً للنّاس)[۳]، و از طرف دیگر می‏فرماید: (لقد منّ الله علی المؤمنین إذ بعث فیهم رسولاً من أنفسهم)[۴]: خداوند بر مؤمنان منّت نهاده پیامبری را از خودشان در میان آنها برانگیخت.

رأفت و رحمت رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم)

۱۰٫ خداوند در مورد بعضی از انبیا تعبیر برادر کرده می‏فرماید: «برای قوم ثمود برادرشان صالح را فرستادیم[۲]، «برای قوم عاد برادرشان هود را فرستادیم»[۳]، «…آن هنگام که برادرشان نوح آنها را گفت… »[۴] ولی درباره پیامبر اسلام تعبیر برادر نیامده، بلکه می‏فرماید: (هو الذی بعث فی الأمّیین رسولاً منهم)[۵] یا اینکه می‏فرماید (لقد جاءکم رسول من أنفسکم عزیزعلیه ما عنتّم حریص علیکم بالمؤمنین رؤف رحیم)[۶]: پیامبری برای شما آمده که از جانتان برخاسته، انحراف شما برای او بسیار سخت است، با حرص و شوق کوشش می‏کند تا شما مؤمن بشوید، او مظهر رأفت و رحمت خدا برای مؤمنان است.

آیت الله جوادی آملی کتاب [سیره رسول‏اکرم(ص) در قرآن جلد ۸ –  صفحه ۶۰]